
Leerhuis Raalte ; Stagelopen in teamverband: Van stagiaire naar aandachtsfunctionaris
Charissa Jansen (psychiatrisch verpleegkundige) en Lotte te Wierik (psychiatrisch verpleegkundige) werken beiden al ruim tien jaar bij Dimence. De laatste jaren werken ze voor de zorgappartementen intern aan de Monumentstraat in Raalte. Met hen spreek ik over het Leerhuis, waarvan ze sinds vier jaar aandachtsfunctionaris zijn. Ik had er nog nooit van gehoord, maar met hun aanstekelijke enthousiasme praten ze me helemaal bij. Ze kennen het Leerhuis van binnen en van buiten, want ooit zijn ze er zelf als stagiaire gestart. Nu zorgen ze ervoor dat nieuwe stagiaires goed landen, een waardevolle stage lopen en kennis maken met het vak.

Het geheim van het Leerhuis
Het Leerhuis is de manier waarop stageplekken worden aangeboden en stagiaires worden begeleid op de locatie Monumentstraat. Bij een reguliere stage komt een stagiaire in haar eentje op een afdeling tussen zorgprofessionals. Het Leerhuis biedt echter acht stageplekken tegelijk, waardoor er acht stagiaires in dezelfde periode stage lopen bij de zorgappartementen.
Het Leerhuis is zo opgezet dat het de toekomstige werksituatie simuleert: de acht stagiaires vormen samen een team. Ze hebben samen overleg, bespreken wie welke activiteiten met cliënten gaat doen, geven elkaar klinische lessen en ruilen zo nodig onderling van dienst.
Iedere stagiaire kan één uur per dienst besteden aan schoolopdrachten of het volgen van e-modules. Ze zijn er zelf verantwoordelijk voor om dit te plannen. Hierdoor leren stagiaires dat ze hun tijd besteden aan cliënten en collega’s, in plaats van achter de computer te kruipen. Lotte: ‘Sommige stagiaires vinden het namelijk lastig om cliënten te motiveren. Ik stimuleer ze om dit met hun collega-stagiaires te bespreken en van hen te leren: Hoe doe jij dat? Hoe komt het dat die cliënt bij jou wel uit bed komt of een spelletje wil doen en bij mij niet?’ Charissa en Lotte zijn er altijd op de achtergrond: ‘Als het niet goed loopt, grijpen we in’.
Jaarlijkse puzzel
Er zijn meestal zeven MBO stagiaires (3e en 4e jaar) en één HBO stagiaire (3e of 4e jaar). Voorafgaand aan de start van de stage, voeren Lotte en Charissa kennismakingsgesprekken. Daarin proberen ze iemand te leren kennen en bespreken ze de leerdoelen die iemand heeft. Aan de hand van de kennismakingsgesprekken maken Charissa en Lotte de indeling voor de verschillende afdelingen en roosters. Dat is een hele puzzel. Ze houden rekening met de lengte van de stage, het aantal uren dat iemand stage loopt per week en de vrije dagen. En, heel belangrijk, ze houden rekening met ieders leerdoelen. Charissa: ‘Als een leerdoel is ‘communiceren met collega’s’ dan kan iemand het beste op de begane grond werken. Daar komen behandelaren en activiteitenbegeleiders binnenlopen op kantoor en dat biedt de gelegenheid om op dit punt te leren’. Ze zoeken ook bij iedere stagiaire twee werkbegeleiders (verpleegkundigen) die bij diegene passen. Zo zit de stagiaire nooit zonder werkbegeleider, ook al valt één van de werkbegeleiders uit.
Zorgvuldige begeleiding
Alle werkbegeleiders hebben de cursus werkbegeleiding en Prove2Move gevolgd en zijn dus opgeleid om stagiaires te begeleiden. De werkbegeleiders houden contact met Charissa en Lotte om uit te wisselen hoe de begeleiding van de stagiaires loopt. Hun insteek is: ‘Ga op één lijn zitten met de stagiaires, ga er niet boven staan. We zijn allemaal gelijk, we willen het beste voor de cliënten.’
Charissa, Lotte en werkbegeleiders houden tussenevaluaties met de stagiaires. Zodra ze merken dat het minder goed met iemand gaat, hebben ze gesprekken tussendoor. Door tijdig te bespreken wat ze van iemand verwachten en wat er beter moet, kunnen mensen zich nog herpakken en hun stage wel halen: ‘We laten nooit iemand plotseling op het eind van de stage zakken.’
In de loop van de maanden krijgen de stagiaires steeds meer vrijheid, passend bij hun persoonlijke ontwikkeling. Lotte geeft als voorbeeld: ‘Er loopt een stagiaire met mij mee op de begane grond, maar ik moet eigenlijk even naar een andere verdieping. Als ik denk dat diegene het aankan, vraag ik of het goed is dat ik een half uur op de tweede verdieping ben. Mocht het langer duren, dan bel ik om te horen of het nog goed gaat, of ze misschien vragen heeft. Zo houden we contact ook als ik van de afdeling af ben.’
Lotte en Charissa hechten eraan dat stagiaires zich veilig voelen om hun verhalen en ervaringen met hen te delen: ‘Stagiaires maken privé soms ook heftige dingen mee. Daarmee weten ze ons te vinden. Dat is belangrijk omdat gebeurtenissen in iemand leven de stage kunnen beïnvloeden. Wanneer ze er met ons over kunnen praten, lukt het de meeste stagiaires alsnog om het beste van hun stage te maken.’
Het Leerhuis is teamwork
Niet alleen de werkbegeleiders, Lotte en Charissa zijn betrokken bij het Leerhuis. Alle collega’s aan de Monumentstraat doen eraan mee, want tijdens de diensten werkt iedereen met de stagiaires. Lotte: ‘We doen het samen. Dat maakt ons team sterk. En wij hebben een luxe positie: binnen het team zijn veel opgeleide werkbegeleiders en mensen die examens kunnen afnemen. Het lukt ons om medewerkers enthousiast te maken om werkbegeleiding te geven.’
Charissa en Lotte worden zelf ook ondersteund bij het runnen van het Leerhuis door Thérèse Kolleman – Dufour, consulent HRM beroepsopleidingen en Karin Wijnberg, adviseur servicelijn HRM beroepsopleidingen.
Het levert zo veel meer op
In het begin van het schooljaar is het flink investeren. Charissa: ‘Na de zomervakantie is het druk, dan starten de nieuwe stagiaires. We komen zelf net terug van vakantie. Dan is het wat chaotischer op het werk, maar dat begrijpen ze wel. We leggen hen uit dat dat nu eenmaal zo gaat na de vakantie.’
Hun investering levert heel veel op. Door het Leerhuis leren stagiaires zelfstandig te werken, hulp te vragen wanneer nodig en grenzen te stellen. Door hun aanwezigheid is er meer tijd en aandacht voor de cliënten. Sommige stagiaires hebben bij aanvang niet de voorkeur voor werken in de ggz, maar gaan aan het eind van hun stage toch invalwerk doen. Anderen gaan bij Dimatch werken. Zo is het Leerhuis een kweekvijver voor toekomstige collega’s. Stagiaires zijn enthousiast over het Leerhuis, ze geven aan dat het veilig plek is om het vak te leren. Vergeleken met reguliere stages vinden ze het leerzamer doordat je leert samenwerken en samen kan sparren.
Teamleider Thea Hoekstra vult aan: ‘Tijdens de stages kijk ik al wie ‘de toppers’ zijn. Dit bespreek ik met het team. Vervolgens ga ik in gesprek met deze stagiaires om te horen of ze in de zomerperiode invalwerk willen doen. Ik vraag hen wat ze verdienen bij ander vakantiewerk of bijbaantje en zeg toe iets meer te betalen’. Thea doet er alles aan om stagiaires ‘binnen te hengelen’ met min/max contracten en afspraken met Dimatch dat zij stagiaires overnemen na hun diplomering en invalwerk in de zomer. Het grote voordeel hiervan is dat deze mensen niet ingewerkt hoeven te worden; ze kennen de plek en het werk al. Zo zijn de afgelopen vier jaar al dertig medewerkers verbonden aan Dimence. Ook andere teams binnen Dimence profiteren hiervan. Thea houdt in de gaten waar behoefte is aan nieuwe medewerkers en laat mensen daar meewerken om te kijken of het iets voor ze is. Niet alleen worden stagiaires zo behouden voor Dimence, het trekt ook nieuwe medewerkers aan. Thea noemt in vacatureteksten altijd het Leerhuis en daar reageren mensen specifiek op omdat ze dit een aansprekende manier van werken vinden.
Meer Leerhuizen?
Op dit moment is het team zich serieus aan het oriënteren om het Leerhuis uit te breiden naar zorgappartementen extern in Raalte en ze hopen dat dit in 2023 gerealiseerd wordt. Van dat Leerhuis zullen zowel MBO/HBO verpleegkundigen als social workers in opleiding gebruik kunnen maken. Op andere plekken binnen Dimence Groep wordt nog niet gewerkt met een Leerhuis. Lotte en Charissa vinden dat erg jammer. Hun oproep is daarom: ‘Spreek ons aan, we zijn laagdrempelig en gezellig. Verdiep je in het Leerhuis. We zijn heel enthousiast om meer plekken te maken.’
In de week van Delen, Ontmoeten en Verrassen staan Lotte en Charissa met een kraam in Deventer, waar je alles te weten kunt komen over (het opzetten van) een Leerhuis. Misschien kom je daar ook wel één van de (oud) stagiaires tegen die uit eigen ervaring kan vertellen wat het Leerhuis zo bijzonder maakt. Kan je die week niet langskomen, dan nodigen Charissa en Lotte je ook van harte uit om te bellen naar het team Monumentstraat in Raalte.