
Oorverdovende stilte en oogstrelende leegte
De natuur kun je beleven met al je zintuigen. Als je de tijd en ruimte neemt dan kun de natuur zien, voelen, horen, ruiken en zelfs proeven. Zelf ben ik vooral visueel ingesteld. Eenmaal buiten scan ik voortdurend mijn omgeving en zoom ik in als ik enige beweging waarneem. Mijn favoriete blikvanger is de vogel. Zeker in het voorjaar een lust voor het oog. De zomergasten zijn weer terug in Nederland en omdat de bomen en struiken nog niet vol in blad zijn kun je heel veel zien. De eerste kieviten, grutto’s en ooievaars maken mijn dag goed. En als ik er eens goed voor ga zitten, eigenlijk wandel of fiets, neemt de variëteit en het aantal vogels toe. Hoe beter je kijkt, hoe meer je ziet.
De laatste tijd word ik me ook bewust van mijn beperkingen in het horen. Ik neem wel allerlei geluiden waar, maar ik kan ze vaak niet goed thuisbrengen. Met het geluid van de kievit en de grutto ben ik bekend. Ze maken het me makkelijk omdat ze hun eigen naam roepen, al is daar wel veel fantasie bij nodig. En als je de ooievaars hoort klepperen op hun nest dan weet je dat het broedseizoen is begonnen. In de combinatie van horen en zien gaat het nog goed. Ik heb het veel lastiger als ik alleen de geluiden hoor en niet weet waar het vandaan komt en wat het is. Soms neem ik de tijd om met de app BirdNET het geluid op te nemen om vervolgens te lezen dat de pimpelmees of de gekraagde roodstaart die herrie maakt. Het blijft voor mij onbevredigend als ik die vogel dan niet kan zien. Hier onderscheidt zich de echte vogelspotter. Hij hoort het geluid en weet dan welke vogel het is en dus waar hij vooral moet zoeken. In de jaarlijkse vogeltelling blinken ze uit omdat ze heel goed horen en zien.
Een ander fenomeen dat ik waarneem is dat ik veel andere bezoekers van de natuur met koptelefoons of oordopjes rond zie lopen. In volledige concentratie gericht op muziek, een podcast of een telefoongesprek. Een fenomeen waar ik me niets bij kan voorstellen. Geen polonaise aan mijn lijf, ik wil open staan voor de waarnemingen in de natuur en genieten van de stilte. De afgelopen maand heb ik twee weken gefietst in het binnenland van Spanje. De hele dag buiten over rustige bergwegen. De stilte en de leegte zijn oorverdovend en oogstrelend. Doordat je helemaal opgaat in het landschap lijkt het alsof je minder waarneemt. De focus verandert van een heel veel details naar een open blik naar het geheel. Het is niet minder waarnemen maar anders waarnemen. Voor mij nog steeds een mysterieus en inspirerend fenomeen dat je opgaat in zo’n persoonlijke ervaring die ook niet met anderen te delen is. Ondanks de mooie foto’s en de prachtige reisverhalen.
Nu moet ik er af en toe uit om me door zo’n wandeling of door zo’n fietstocht weer op te laden. Hoe mooi zou het zijn als er in al die hectiek op het werk en privé meer ruimte komt voor stilte en leegte. Voor mij is de remedie buiten zijn. En gelukkig is dit niet voor iedereen hetzelfde. Kan ik vaker genieten van de stilte en de leegte.