Verbinden, verstaan, verzekeren en versterken

Jeannet Achterstraat is senior psychiatrisch verpleegkundige en SRH-docent. De komende vier edities van Schakelnieuws vertelt ze vanuit haar ervaring als hulpverlener en docent over vier kernhandelingen van een hulpverlener Verbinden, verstaan, verzekeren en versterken. Aan de hand van voorbeelden uit haar eigen dagelijkse praktijk laat ze zien dat en waarom het werkt.  

Deze keer staat “verbinden” centraal. 

Werken in Verbinding: deel één uit een vierluik.

Ik heb het voorrecht dat ik jullie de komende vier maanden mee mag nemen in mijn ervaringen op het gebied van Verbinding.  Ik heb het dan over Verbinding met de ander, met de cliënt in zijn omgeving. 

Ik wil dit koppelen aan de vier kernhandelingen die je als hulpverlener in kunt zetten. In deze column staat Verbinden centraal en vervolgens Verstaan, Verzekeren en Versterken (Werken in Verbinding: Wilken/ den Hollander)

Ik doe dit niet ‘zomaar’. Er is  mij gevraagd of ik verhalen van cliënten wil doorgeven, wil vertellen. Verhalen die ik opmerk doordat ik in Verbinding ben met die ander. Ik ervaar in de praktijk dat het echte betrokkenheid en alertheid vraagt. Ik wil jullie dan ook graag enthousiast maken om  narratieven (vertellen van verhalen) meer in te zetten in je werk.

Als professionals in de GGZ staan we immers dagelijks in contact met de ander en horen we verhalen. Mooie verhalen, waaruit heel veel kracht en doorzettingsvermogen spreekt, maar ook verhalen van rouw, verlies, niet door willen gaan en uiteindelijk toch weer opstaan. En dat  ontstaat vaak door een onverwachts moment van Verbinding. De ander het gevoel te geven gezien te worden en er toe doen!

Mohammed*

Mohammed verblijft in kader van zijn behandeling op Tollerink. Tollerink is een behandelplek waar cliënten klinisch verblijven en waar Herstelgerichte behandeling wordt aangeboden aansluitend bij de fase van Herstel. Het is gevestigd op het Brinkgreventerrein in Deventer. Mohammed is actief aan het werken aan zijn herstel en heeft ervaren dat de Verbinding met de ander, dat hij echt gezien wordt, van groot belang is.

Zomer 2020: Coronaprove feestje op Tollerink: collega Zorgondersteuner was 40 jaar in dienst.   Mohammed sloot ook aan. Vooraf was gevraagd een kaartje/ tekening o.i.d. te maken waarin je kon beschrijven wat die ander (lees Zorgondersteuner) voor je heeft betekend, waar je aan denkt etc..

Wat mij ontroerde is dat Mohammed had opgeschreven: “Wat ik aan jou heb te danken is dat je elke woensdagochtend om 10:30u op mijn deur klopt en me met een vriendelijke stem uitnodigt om mijn kamer te doen en de vloer in de huiskamer te dweilen. Het heeft gemaakt dat ik in beweging kwam. Niet dat ik schoon maken nu zo leuk vindt, maar des te meer dat er één persoon is die op me rekent, die blij is dat ik er ben en ook vol heeft gehouden op momenten dat ik het niet wilde.”

Misschien denk je nu “Wat is daar nu zo bijzonder aan?”…..maar ik wil je uitnodigen, ga eens bij jezelf te rade en denk eens na bij welke cliënt jij de afgelopen periode het verschil hebt kunnen maken? Welke stap heeft de ander in zijn herstelproces kunnen maken door jouw inzet, door de Verbinding die je bent aan gegaan? Ik vind het zelf van  belang om dagelijks met een open blik het contact met de ander aan te gaan, alert te zijn op aannames over het gedrag van de ander en deel met mijn collega’s de bijzondere verhalen. Dit heeft voor een deel te maken met mijn ‘SRH–hart’, aandacht voor wat goed gaat. Daarnaast ik heb ook zelf ervaren dat deze manier van kijken helpend is om een positieve beweging in gang te zetten 

Niels*

Niels ken ik al langere tijd. Niels heeft al veel stappen kunnen zetten in zijn Herstelproces.  Actief betrokken bij het Zelfregiecentrum in Deventer. 

Voor jaar 2021: Online werkbezoek met collega’s uit Tsjechië: Verbinding op afstand.

Ik wist van de werkzaamheden van Niels bij het Zelfregie centrum in Deventer, dat zijn kwaliteiten liggen bij het ondersteunen en helpen van de ander en dat hij zijn ervaringen graag wil delen.

Ik heb gevraagd of hij wilde deelnemen aan dit werkbezoek en wilde vertellen over zijn behandeling, het samenwerken met de ervaringsdeskundige en het Zelfregiecentrum. Dat wilde hij wel.  Besproken hoe ik hem kon ondersteunen bij de voorbereiding: de drie thema’s, de beschikbare tijd en het aanbod om het samen in het Engels te vertalen waren hierbij leidend.

Vooraf geoefend met Niels: had zelf zijn tekst al in het Engels vertaald m.b.v. van Google Translate en ging het aan me voorlezen, zodat hij kon oefenen met de uitspraak en hij wist hoeveel tijd het in beslag zou nemen.

Maandag 8 februari, Nederland lag sinds jaren weer onder een dik pak sneeuw, treinen reden niet en Niels was nog bij zijn ouders in het Noorden van het land. Contact gezocht (lees Verbinding) met Niels/Kon je inloggen met ZOOM? Ja. Link gestuurd en hij had zijn netwerk ingeschakeld.

De online ontmoeting was gestart en het was Niels ook gelukt om in te loggen en was hij ook ‘zomaar’ online aanwezig en had een zeer waardevol aandeel tijdens het werkbezoek. Dit door het vertellen van zijn verhaal zoals voorbereid.

De online zoomverbinding met deelnemers uit Tsjechië en vanuit Dimence

Wat Niels later terug gaf is dat hij het “voor geen goud had willen missen” en dat hij blij was dat hij toch aanwezig had kunnen zijn.  Deze ervaring op het gebied van Verbinden (en inzetten van krachten = Versterken)  is voor Niels een belangrijke stap (Stepped Stone principe) in zijn herstelproces welke mogelijk er toe zal kunnen leiden dat hij in de toekomst als Ervaringsdeskundige aan de slag zou kunnen/ willen gaan.  

Zomaar twee verhalen van cliënten, die doordat de ander het contact met hun zoekt (Lees Verbinding), de kans hebben gekregen stappen te zetten in hun Herstelproces.  

Ik wil jou ook uitnodigen verhalen van jouw werkplek met me te delen (j.achterstraat@dimence.nl), ik wil ze graag gebruiken in mijn werk als SRH-docent en daarnaast ook om een platform te creëren om successen (Overvloed) te delen. Ik ontmoet je graag de volgende maand weer wanneer ik verder ga met het vertellen van verhalen aan de hand van Verstaan: begrijp je wat de ander zegt, luisteren naar het verhaal.

 

* namen in dit artikel zijn gefingeerd