Hoe groene ggz-terreinen bijdragen aan mentale gezondheid

Groen is goed voor de gezondheid. In de afgelopen 10 jaar is het aantal wetenschappelijke studies naar effecten van natuur op de gezondheid sterk toegenomen (J. Maas, J.A. Postma, 2022). Daaruit blijkt dat een gezonde en groene omgeving bijdraagt aan  gezondheid en welzijn, onder meer doordat het een gezonde leefstijl stimuleert, het brein tot rust kan brengen, het immuunsysteem versterkt, stress en aandachtsvermoeidheid vermindert en slaap verbetert. Mensen met mentale klachten lijken extra profijt hiervan te hebben. Bewegen in het groen kan hiermee gezien worden als een gemakkelijk beschikbare therapie zonder duidelijke negatieve bijwerkingen. Toch is dit nog onderbelicht in de gezondheidszorg. Genoeg reden voor Dimence Groep om met NL Greenlabel aan de slag te gaan door een gezonde en duurzame omgeving te realiseren en deze in te zetten voor cliënten, medewerkers en buurtgenoten.

Landgoed Brinkgreven

Landgoed Brinkgreven ligt aan de rand van Deventer en is eigendom van Dimence Groep, een organisatie die zich inzet om mentale gezondheid te versterken. Het landgoed bestaat sinds de 16e eeuw en biedt al vanaf 1894 plek aan mensen met mentale problemen. Het park is ruim 37,4 hectare groot. Er staan 1.800 bomen, waaronder eiken die driehonderd jaar oud zijn, er zijn dierenweides en wandelpaden. Daartussen staan 27 deels monumentale gebouwen waar zowel klinische als ambulante zorg wordt geboden. Brinkgreven en het restaurant zijn vrij toegankelijk voor omwonenden en bezoekers. Het beheer van het landgoed is in handen van Dimence Groep.

Samenkomende visies

Dimence Groep streeft naar een mentaal veerkrachtige wereld op basis van regionale ecosystemen. Een gezonde, leefbare natuur is een onmisbaar element in een dergelijk ecosysteem. De visie is daarom: ‘’Dimence Groep zet zich in om natuur te benutten én niet uit te putten vanuit het besef dat beide bijdragen aan mentale gezondheid en mentale veerkracht’’.
De uitwerking van de visie richt zich onder meer op behandelen in het groen, cliëntparticipatie, beleving, biodiversiteit en klimaatbestendigheid. Het beheer van Brinkgreven (en alle andere terreinen die in eigendom zijn) richt zich daarom op maximale aandacht voor mens én dier, en ruimte voor de natuur.

NL Greenlabel zet zich in voor een meetbaar duurzame leefomgeving en wil de balans tussen mens en natuur herstellen. Om dit te bereiken hebben ze als missie ‘’om in 2030 de waarde van groen in de leefomgeving te verdubbelen’’. Dit doen ze door de waarde van een duurzame leefomgeving meetbaar en inzichtelijk te maken, projecten te begeleiden bij de realisatie, blijvend te monitoren en door kennisdeling. Dimence Groep wil zo’n duurzame leefomgeving creëren en inzetten voor behandelingen. Iets wat NL Greenlabel zeer aanspreekt, want zij denken dat de positieve invloed van groen op onze gezondheid nog te weinig aandacht krijgt. Indirect kan groen ook een bijdrage leveren aan een vermindering van de druk op de zorg doordat mensen sneller herstellen en medewerkers vitaler blijven.

Samenwerking Dimence Groep en NL Greenlabel

Dimence Groep ging in 2022 op zoek naar een partij die kan helpen hun ambitie te realiseren. NL Greenlabel is geselecteerd omdat zij ook geloven in de waarde van groen voor de gezondheid en de samenleving. Zij hanteert verschillende methodieken, waaronder het NL Terreinlabel, die inzicht geven in de huidige duurzaamheid van de buitenruimte en doen aanbevelingen hoe een terrein beter kan scoren op integrale duurzaamheid. NL Greenlabel werkt met een partnetwerk van ongeveer 200 partners waarmee ze ervoor zorgen dat ze projecten kunnen meten, begeleiden, realiseren en monitoren. Deze partners leveren duurzame producten en diensten, waaronder De Koninklijke Ginkel Groep, een duurzaam hoveniersbedrijf dat verantwoordelijk is voor het beheer van Brinkgreven.

Aan de slag!

Tijdens twee bijeenkomsten heeft Dimence Groep onder begeleiding van NL Greenlabel bepaald hoe hoog de ambitie is op thema’s als gezondheid, biodiversiteit en klimaatbestendigheid. Vervolgens is de huidige situatie van Brinkgreven inzichtelijk gemaakt (nulmeting) en beoordeeld in relatie tot de gestelde ambitie. De resultaten hiervan zijn inmiddels verwerkt in een nieuw beheerplan. Dit beheerplan heeft hierdoor een bredere focus gekregen dan enkel het in stand houden van het huidige groen. Het beheerplan heeft nu zes pijlers: natuurbeleving, duurzaamheid, biodiversiteit, energie, klimaatbestendigheid en cliëntparticipatie.

Koninklijke Ginkel Groep is voortvarend aan de slag gegaan met het nieuwe beheerplan. Rondom de tot nu toe weinig gebruikte buitensportlocatie midden in het park, zijn extra bomen en struiken geplant. Hierdoor ontstaat een meer beschutte en aantrekkelijkere plek voor zowel mens als dier en heeft het een positieve invloed op de biodiversiteit.

Een vruchtbare samenwerking

Door samen te werken met NL Greenlabel heeft Dimence Groep inzicht gekregen in de huidige kwaliteit van het terrein en hoe deze verbeterd kan worden. Bovendien heeft Dimence Groep kennis opgedaan die ook op de andere locaties kan worden toegepast. Geertjan Lepping van Dimence Groep: ‘’Door samen met de mensen van NL Greenlabel over Brinkgreven te lopen, zijn we anders gaan kijken naar de waarde voor mens en dier en de nog onbenutte mogelijkheden van dit landgoed. NL Greenlabel denkt vanuit kennis en ervaring mee met oog voor de wensen en eisen die er zijn om veilige en goede zorg te kunnen bieden op het terrein”.

Pieter van den Braak (NL Greenlabel) geeft aan: ‘’Dimence Groep is een organisatie die niet alleen praat over duurzaamheid maar ook gelijk actie onderneemt. Gelijk na ons locatiebezoek zijn ze met onze aanbevelingen samen met de opgeleide NL Terreinlabel Experts van Koninklijke Ginkel Groep aan de slag gegaan’’. En dit is precies wat er moet gebeuren. Uiteindelijk verbeteren we onze leefomgeving met daden en niet met woorden.  

Samen werken aan gezonde zorg

Het verduurzamen van de terreinen gaat hand in hand met het verbeteren van de mentale gezondheid van patiënten, medewerkers en buurtgenoten. Het Integraal Zorgakkoord (2022) stelt dat de zorg vast dreigt te lopen door een groeiende vraag en steeds minder personeel. Dat vraagt om creatieve oplossingen. Het verduurzamen en beter benutten van ggz- terreinen is een praktische en inspirerende manier om bij te dragen aan sociale en natuurlijke ecosystemen die op hun beurt bijdragen aan het welzijn en de mentale gezondheid van mensen.